ครั้งแรกที่เห็น Netflix โปรโมทหนัง ENOLA HOLMES หลายคนอาจสงสัยว่า Sherlock Holmes มีน้องสาวด้วยหรือ? และก็… ใช่แล้ว… นักสืบคนดังในโลกแห่งจินตนาการของ Arthur Conan Doyle นั้น ไม่มีน้องสาว มีแต่พี่ชาย คือ Mycroft Holmes เท่านั้น ส่วน Enola Holmes เป็นตัวละครที่สร้างขึ้นใหม่อีกทีในหนังสือชุด An Enola Holmes Mystery Book Series ของ Nancy Springer
เรื่องย่อ Enola Holmes
ENOLA HOLMES เวอร์ชั่นภาพยนตร์ความยาว 2 ชั่วโมงบน Netflix นี้ จึงเป็นเรื่องราวของ Enola Holmes (Millie Bobby Brown จาก Stranger Things) สาวน้อยวัย 16 ปีเป็นหลัก ที่ต้องการออกตามหา Eudoria Holmes (Helena Bonham Carter จาก Harry Potter) แม่ของเธอ ที่จู่ ๆ ก็หายตัวไปจากบ้าน
การหายตัวไปของแม่ ทำให้สามพี่น้องมา reunion กันอีกครั้งในรอบกว่าสิบปี และ Enola ก็หนีออกจากบ้าน เพราะ Mycroft (Sam Claflin จาก The Hunger Games) พี่ชายคนโตจอมเผด็จการจะส่งเธอไปอยู่โรงเรียนดัดดรุณีของ Miss Harrison ครูใหญ่จอมเขี้ยว (Fiona Shaw จาก Harry Potter) และ Sherlock (Henry Cavill จาก Man of Steel) พี่ชายคนรองที่เป็นนักสืบคนดังก็เป็น ignorant ปล่อยให้พี่ใหญ่บงการชีวิตทุกคนอยู่ร่ำไป
Enola เป็นเด็กฉลาด มีไหวพริบ และสกิลนักสืบเหมือนกับ Sherlock แทบทุกอย่าง แต่แม่ไม่เคยพาไปเจอโลกกว้าง. เพราะโลกใบนี้ยังไม่พร้อมเปิดรับผู้หญิงอย่าง Enola แต่เล็กจนโต แม่สอนให้ Enola เรียนรู้ศาสตร์และศิลป์มากมายด้วยตัวแม่เอง และหวังว่าวันหนึ่งลูกสาวคนเล็กจะยืนหยัดอยู่ได้ด้วยตัวเองในทางของตัวเอง (ชื่อ Enola อ่าน backward ได้ว่า “alone” ซึ่งแปลว่าตัวคนเดียว) และวันนี้… เธอเลือกที่จะหนีไปลอนดอนเพื่อตามหาแม่ของเธอ
ระหว่างการเดินทาง เธอจะพบและช่วยชีวิต Viscount of Tewkesbury, Marquess of Basilweather (Louis Partridge น้องใหม่มาแรงเพราะหล่อมาก) จากการถูก Linthorn ชายหมวก (Burn Gorman จาก The Dark Knight Rises) ตามฆ่า หลังจากนั้น เธอก็ตกกระไดพลอยโจนเป็นเพื่อนกัน ช่วยเหลือกัน และการตามหาแม่ก็เป็นเรื่องรอง
“I now see that being alone doesn’t mean that I have to be lonely.“
ENOLA HOLMES เรื่องแต่งที่มีเรื่องจริง – The Third Reform Act 1884
ถึงแม้ว่า ENOLA HOLMES จะเป็นเรื่องแต่ง และตัวละครทุกตัว รวมถึง Holmes จะเป็นตัวละครสมมติที่นักเขียนสร้างขึ้น แต่ The Reform Bill / The Third Reform Act / The Representation of the People Act 1884 คือเรื่องจริง คือ Reform Bill ที่เกิดขึ้นจากนายกรัฐมนตรีฝ่ายเสรีนิยม William Gladstone เมื่อปี 1884 (ปีที่หนังเซ็ตเรื่องไว้) และเป็น movement ครั้งสำคัญของประวัติศาสตร์การเมืองของอังกฤษ
ความสำคัญของ The Third Reform Act 1884 คือ ถ้ามันผ่านมติ (ซึ่งก็คือเสียงโหวตของเหล่าลอร์ดทั้งหลาย) ประชากรอังกฤษจำนวนมากขึ้นจะมีสิทธิออกเสียงเลือกตั้ง ทั้งนี้ ต้องย้อนความก่อนว่า เดิมผู้ที่มีสิทธิเลือกตั้งถูกจำกัดเฉพาะผู้ชายที่เป็น landlords ในเมืองเท่านั้น หมายความว่า พวกชนชั้นกลาง ชนชั้นแรงงาน หรือคนที่พำนักอยู่ชนบทนั้นไม่มีสิทธิออกเสียงเพราะถือว่าขาดคุณสมบัติทางฐานะและการศึกษา
ในหนัง นายน้อย Tewkesbury มีแนวคิดก้าวหน้า หลังจากพ่อของเขาตายจาก เขาก็มีสิทธิขึ้นเป็นลอร์ดไปนั่งโหวตในสภา และเขาก็มีแนวโน้มที่จะโหวตให้ร่างปฏิรูปนั้นผ่าน แล้วเสียงของเขาชี้เป็นชี้ตายผลแพ้ชนะพอดี ทำให้เขาถูกตามเก็บโดยกลุ่มคนหัวอนุรักษ์นิยม ผู้ไม่อยากสูญเสียผลประโยชน์หรือพรีวิลเลจนั้น นั่นเอง
“You have no interest in changing a world that suits you so well.”
ENOLA HOLMES เรื่องแต่งที่มีเรื่องจริง – Suffragette
หนังมีธีมพลังหญิง หรือ feminist อย่างชัดเจน ตั้งแต่ Enola ปฏิเสธค่านิยม การศึกษา หรือ gender norm ต่าง ๆ ที่สังคมผู้ดีอังกฤษคาดหวัง เช่น ใส่ชุดสุ่มไก่หรือ corset (หนึ่งในสัญลักษณ์ของการกดขี่ทางเพศ) เย็บปักถักร้อย พูดน้อย เรียบร้อย ต่อยไม่เป็น ฯลฯ
ส่วนแม่ของ Enola ก็อยู่ในกระบวนการ Women’s Suffrage ที่ต่อสู้เพื่อสิทธิความเท่าเทียมของผู้หญิง เช่น สิทธิการเลือกตั้ง สิทธิการเลี้ยงดูบุตร และสิทธิค่าแรง ฯลฯ ซึ่งกลุ่มนี้ต่อสู้กันนานข้ามศตวรรษ และมีการใช้ความรุนแรง เช่น ทำลายร้านรวง ระเบิดตู้โทรศัพท์ ฯลฯ กันจริง ๆ ตามประวัติศาสตร์ เพราะพวกเธอเชื่อว่า พวกเธอต้องส่งเสียงขึ้นบ้างเพื่อให้อีกฝ่ายได้ยิน และความรุนแรงก็เหมือนจะเป็นการกระทำในไม่กี่อย่างที่ผู้ชายจะให้ความสนใจ
Eudoria Holmes เป็นตัวละครที่ถือได้ว่า ในทางฐานะความเป็นอยู่ ไม่ได้ลำบากยากแค้น เพราะลูกชายทั้งสองได้ดิบได้ดี มีพรีวิลเลจมากมายอยู่ในเมืองหลวง และส่งเงินทองให้เธอใช้ไม่ขาด เธอไม่มีอะไรต้องห่วงในตัวลูกชาย แต่เธอก็เห็นความไม่เท่าเทียมมากมายตลอดชีวิตของเธอ และยิ่งเธอมีลูกสาวคนเล็กอย่าง Enola เธอก็นึกเป็นห่วงว่า ถ้าเธอไม่อยู่แล้ว. ลูกสาวของเธอจะอยู่คนเดียวได้อย่างไรบนโลกที่บิดเบี้ยวเช่นนี้ เธอจึงต้องออกมาต่อสู้เพื่อลูกสาวคนเดียวของเธอ
ถึงแม้บทสรุปของหนัง ENOLA HOLMES และหน้าประวัติศาสตร์ปี 1884 จะบอกว่า The Third Reform Act 1884 จะผ่านก็ตาม แต่ตามที่กล่าวไปข้างต้น จะเห็นได้ว่า สิทธิการเลือกตั้งก็ยังไม่ได้ครอบคลุมมาถึงผู้หญิง ผู้หญิงชนชั้นสูงเพิ่งได้สิทธิเลือกตั้งครั้งแรกเมื่อปี 1918 ก่อนที่ผู้หญิงทุกคนจะมีสิทธิมีเสียงในการเลือกตั้งอย่างเท่าเทียมกันในปี 1928 ดังนั้น การเดินทางของ Eudoria Holmes บนเส้นทาง Women’s Suffrage ยังคงต้องไปต่อกันอีกยาวไกลจากฉากจบในหนัง (อย่างในหนังเรื่อง SUFFRAGETTE (2015) ที่ Helena Bonham Carter (แม่ของ Enola) ก็เคยร่วมแสดงเป็นหนึ่งในแกนนำกลุ่ม ก็เซ็ตเรื่องอยู่ระหว่างปี 1912-1913)
“I couldn’t bear to have this world be your future, so I had to fight. You have to make some noise if you want to be heard.”
รีวิวโดยสรุป ENOLA HOLMES
ถ้าใครคาดหวังจะดูหนังนักสืบสืบคดีซับซ้อน ๆ หรือมีชั้นเชิงท่ายาก ตามแบบฉบับของ Arthur Conan Doyle ก็ต้องเบาควาดคาดหวังลงหน่อย เพราะเรื่องนี้เน้นเรื่องราวของ Enola Holmes ซึ่งเป็นของนักเขียนคนละท่าน เรื่องราวมาจากคนละยูนิเวิร์ส ตัว Enola เองก็เพิ่งอายุ 16 ปีและเพิ่งเข้าวงการเป็นเคสแรก
แต่สิ่งที่เราชอบคือ หน้าหนังเขาเหมือนจะเบาสมองและไม่มีอะไร แต่มันกลับแฝง message เกี่ยวกับการเมืองและความเท่าเทียม (ซึ่งไม่ใช่แค่ขอบเขตเรื่องเพศ) เอาไว้มากมาย ปฏิเสธไม่ได้ว่าหนังยังมีช่องโหว่หรือความไม่สมเหตุสมผล แต่หนังก็มีความเพลิดเพลินที่ทำให้เรายอมมองข้ามจุดอ่อนนั้นได้ และเราก็ชื่นชมที่เขาหยิบประเด็นหนัก ๆ มาเล่าในหนังที่แมสและบันเทิง แทนที่จะ lecture หรือ educate แบบยัดเยียดแบบเครียด ๆ
คะแนนตามความชอบส่วนตัว 8/10
“My life is my own and the future is up to us.”
